DEHB

Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun belirtileri dikkatsizlik, tepkisellik ve hiperaktiviteyi kapsar. DEHB belirtilerini hemen hemen bütün çocuklar göstermektedir. Ancak tanı koyabilmek için belirtilerin çocuğun yaşına uygun olmaması gerekmektedir. Ayrıca bu belirtilerin 7 yaşından önceden beri bulunması ve daha şiddeti düzeyde görülmesi gerekir. Ayrıca bu belirtiler çocuğun okul, ev, sosyal çevre ortamında işlevselliğini engellemelidir.

DEHB olan çocuklar üç gruba ayrılırlar;

Hem dikkat hem aşırı hareketlilik- dürtüsellik sorunu olanlar

Sadece dikkat sorunu olanlar

Sadece aşırı hareketlilik –dürtüsellik sorunu olanlar

Aşırı hareketlilik belirtileri;

Oturduğu yerde kıpırdanıp durma, ellerin ayakların kıpır kıpır olması

Sınıf ya da oturması beklenen durumlarda çoğu zaman ayağa kalkıp dolaşma

Uygunsuz olan durumlarda koşuşturma tırmanma

Boş zaman etkinliklerine veya oyunlara sakin bir şekilde katılmada zorlanma

Çoğu zaman hareket halinde olma

Çoğu zaman çok konuşma

Dürtüsellik belirtileri;

Sorunun tamamlanmasını beklemeden cevap vermeye çalışma

Çoğu zaman sırasını bekleme güçlüğü

Başkalarının sözünü kesme

Başkalarının oyununu, işini ve ya sohbetini bölerek araya girme

Sabırsızlık, reaksiyon geciktirmede zorlanma

Dikkat eksikliği belirtileri;

Ayrıntılara dikkatini vermeme, sınavlarda ya da ev ödevlerinde dikkatsizce hatalar yapma

Kendisiyle konuşulduğunda dinlemiyormuş gibi görünme

Üzerine aldığı görevlerde oyunlarda sınıf içi etkinliklerde dikkatin kolaylıkla dağılması

Konsantrasyon gerektiren ev ödevi, ufak tefek işleri tamamlamada zorlanma

Yönergeleri izlemede zorlanma

Mental çaba gerektirici işlerden kaçınma bu görevlerde yer almaya karşı isteksizlik

Kendisiyle veya aldığı görevlerle ilgili eşyaları sürekli kaybetme

Dış uyaranlar tarafından dikkatin sürekli dağılması

Günlük etkinliklerde çoğu zaman unutkanlık

DEHB okul çağındaki çocukların hayatını zorlaştırır. Çocuklar sırada oturamaz dolaşırlar, bahanelerle dışarı çıkmak isterler. Konuşup, fiziksel temasta bulunarak arkadaşlarına engel olurlar. El yazısı ve defterleri bozuktur. Unutkandırlar, eşyalarını sık sık kaybedip dikkatsizce hata yaparlar.

Ayrıca sık sık kaza yaşadıkları görülür. Fiziksel olarak riskli davranışlarda bulunurlar, düşünmeden eyleme geçerler, tehlikeye eğilim, macera arayışı gözlemlenir.

Araştırmalar uyarıcı ilaç tedavisinin ve davranış terapisinin; tedavide etkili olduğunu kanıtlamışlardır. Teşhis ve tedavi hakkında ailelerin eğitilmesi gerekmektedir. Ayrıca bu sürece okul öğretmeni ve okul danışmanının katılımı önemlidir.